ÖZEL OKUL YATIRIMLARINA TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER

02.01.2025

ÖZEL OKUL YATIRIMLARINA TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDA SAĞLANANDESTEKLER

AbuzerAkbıyık

SerbestMuhasebeci Mali Müşavir

BağımsızDenetçi

abuzerakbiyik@hotmail.com

Özet

2012/3305sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde, Özel sektörtarafından gerçekleştirilecek olan, Kreş ve Gündüz Bakım Evleri, Okul ÖncesiEğitim, İlkokul, Ortaokul ve Lise Eğitim Yatırımları ile Hava Araçlarının Kullanım,Tamir ve Bakımına Yönelik Eğitim Yatırımları; “Öncelikli yatırım konuları”olarak sayılmıştır. Buna göre 1, 2, 3 ve 4. Bölgedeki illerde yapılacaközel okul yatırımları, kendi bölgelerinde uygulanan destekler değil, 5. Bölgedeuygulanan bölgesel desteklerden istifade edecektir. 5. ve 6. Bölgede yapılacakolanlar ise kendi bölgelerindeki bölgesel desteklerden istifade etmektedir.Teşvik Kararı çerçevesinde Özel Üniversite Yükseköğretim yatırımlarına da Teşvikkapsamında destekler söz konusudur. Teşvik Belgesi kapsamında sağlanan, Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası,SGK Primi desteği, Faiz veya Kar Payı desteği, Yatırım Yeri Tahsisi ve Vergiindirimi desteği, özel okul yatırımcılarına önemli mali avantajlarsağlamaktadır. Bu bakımda özel okul yatırımcılarına, yatırma başlamadan önce, mutlakaYatırım Teşvik Belgesi almalarını tavsiye ederiz.  

Teşvik Belgesi nedir, nasıl ve nerden alınır?

Teşvikkonusunda en önemli mevzuat 19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı resmi gazetedeyayınlanan 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar”dır.

Bu kararçerçevesinde, Teşvik sistemi; genel, bölgesel ve stratejik yatırımların teşvikiuygulamalarından oluşur.

Yatırımyeri, yatırım tutarı ve yatırımın konusunda göre destekler farklılık arzetmektedir.

Teşviklerdenistifade etmek için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve YabancıSermaye Genel Müdürlüğüne usulüne uygun şeklide internet üzerinden müracaatedip, Yatırım Teşvik Belgesi alınması gerekmektedir.

YatırımTeşvik Belgesi; yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın budeğerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halindeüzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkanı sağlayan bir belgedir.Teşvik Kararının amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar içindüzenlenir.

Yatırım TeşvikBelgesi: Komple Yeni Yatırım, mevcut makine ve cihazların yenilenmesiamacıyla Modernizasyon, mevcut yatırım kapasitesinin arttırılmasıamacıyla Tevsi (genişletme), ürün çeşidinin arttırılması amacıyla ÜrünÇeşitlendirme ve mevcut tesise entegre amacıyla Entegrasyon şeklindedüzenlenir. 

Teşvikbaşvurusu değişiklikler ve tamamlama vizesi gibi teşvik belgesi ile ilgiliişlemler Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın ETUYS (Elektronik Teşvik Uygulama veYabancı Sermaye Bilgi Sistemi)  üzerindenyürütülmektedir. 

Yatırımcı veya Yatırımcınınyetkilendirdiği Teşvik Müşaviri tarafından yapılan müracaat, kurumtarafından incelenir. Kurum, teşvik mevzuatı çerçevesinde belge verilmesine uygungördüğü yatırımlar için elektronik ortamda, Yatırım Teşvik belgesi düzenler.

Kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul,ortaokul ve lise eğitim yatırımlarına sağlanan destekler nelerdir?

2012/3305Sayılı Teşvik kararı kapsamında yer alan desteklerin uygulanması açısından,iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak, altı bölgeyeayrılmıştır. Teşvik belgesi kapsamında destekler 1’nci bölgeden başlayıp 6’ncı bölgeyedoğru  atmaktadır.

Teşvikkararı çerçevesinde, bazı konularda yapılacak yatırımlar “Öncelikli yatırımkonuları” olarak sayılmış ve  bukonularda yapılacak yatırımlara, kendi ilinde uygulanan desteklerden, dahafazla destek sağlanacağı ifade edilmiştir. 

2012/3305Sayılı Teşvik Kararın Öncelikli yatırım konuları ile ilgili 17/1-ğ Maddesinegöre; Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakımevleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ilehava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları; 5 incibölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak bu yatırımlar, 6’ncıbölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir.

Bumaddeye göre 1,2,3 ve 4’ncü Bölgedeki illerde yapılacak özel okul yatırımları,kendi bölgelerinde uygulanan destekler değil, 5’nci Bölgede uygulanan bölgeseldesteklerden istifade edecektir.  Teşvikkararnamesi çerçevesinde

1’nciBölgede sayılan; Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir Kocaeli,Muğla, Tekirdağ illeri, 2’nci Bölgede sayılan; Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu,Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri hariç), Denizli, Edirne, Isparta, Karabük,Kayseri, Kırklareli, Konya, Manisa, Sakarya, Yalova, 3’ncü Bölgede sayılan;Adana, Burdur, Düzce, Gaziantep, Karaman, Kırıkkale, Kütahya, Mersin, Samsun,Trabzon, Rize, Uşak, Zonguldak, 4’ncü Bölge sayılan; Afyonkarahisar, Aksaray,Amasya, Artvin, Bartın, Çorum, Elazığ, Erzincan, Hatay, Kastamonu, Kırşehir,Malatya, Nevşehir, Sivas illeri için kendi bölgelerinde uygulanan desteklerdeğil, 5’nci Bölgede uygulanan bölgesel destekler uygulanacaktır.

5’nci Bölgeilleri olan; Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş,Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat illerinde,bulunduğu bölge olan 5’nci Bölge bölgesel destekleri uygulanacaktır.

6’ncı Bölgeilleri olan; Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri,Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, Van, Bozcaada ve Gökçeadailçelerinde, kendi bölgelerinde uygulanan 6’ncı Bölge bölgesel destekleriuygulanacaktır.

5’nci Bölgede uygulanan destekler nelerdir?

a)Gümrük vergisi muafiyeti.(İthal makine ve cihazlar için Gümrük Vergisi ödenmez)

b) KDVistisnası.(Makine cihaz ve demirbaşlar KDV ödenmeden alınır)

c)Vergi indirimi.(Vergi İndirimi %80, Yatırma Katkı Oranı %40)

ç)Sigorta primi işveren hissesi desteği. (7 yıl, Gerçekleşen Yatırımın %35’ine kadar)

d)Yatırım yeri tahsisi.(Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeritahsis edilebilir)

e)Faiz veya kâr payı desteği (Gerçekleşen yatırımın %70’ine kadar kredi kullanılabilir.TL kredide 5 puan, Döviz veya dövize Endeksli kredide 2 Puan destek verilir,Faiz desteği 1,4 milyonu geçemez)

6’ncı Bölgede uygulanan destekler nelerdir?

a)Gümrük vergisi muafiyeti. (İthal makine ve cihazlar için Gümrük vergisi ödenmez)

b) KDVistisnası.(Makine cihaz ve demirbaşlar KDV ödenmeden alınır)

c)Vergi indirimi.(Vergi İndirimi %90, Yatırma Katkı Oranı %50)

ç)Sigorta primi işveren hissesi desteği. (10 yıl)

d)Yatırım yeri tahsisi.(Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeritahsis edilebilir)

e)Faiz veya kâr payı desteği. (Gerçekleşen yatırımın %70’ine kadar kredikullanılabilir. TL kredide 7 puan, Döviz veya dövize Endeksli kredide 2 Puandestek verilir, Faiz desteği 1,8 milyonu geçemez)

f)Gelir vergisi stopajı desteği. 

g)Sigortaprimi (işçi hissesi) desteği.  (10yıl)

Örnek, İstanbul ve Şanlıurfa’dayapılacak özel okul için sağlanacak destek tutarları ne kadar?

Örnek-1

İstanbul’da yapılan ilkokul ve ortaokul için 15 milyonbina, 10 milyon makine, cihaz ve demirbaş olmak üzere toplam 25 milyon harcamayapılmış, hiç kredi kullanılmamış, okula 1000 öğrenci alınmış ve 100 personelçalıştırılmış.

Teşvik mevzuatında, İstanbul 1. Bölgededir fakatTeşvik mevzuatı gereği 5. Bölge destekleri uygulanır. Buna göre;

KDV istisnası 10.000x%20 =                    2.000.000 TL

Vergi İndirimi 25.000.000x%40 YKO=  10.000.000 TL

SGK işveren hissesi 25.000.000 x%35=   8.750.000 TL

Toplam destek………………………… …        20.750.000 TL 

Örnek -2

Şanlıurfa’da ilkokul ve ortaokul için 15 milyon bina,10 milyon makine, cihaz ve demirbaş olmak üzere toplam 25. Milyon harcamayapılmış, hiç kredi kullanılmamış, okula 1.000 öğrenci alınmış ve 100 personelçalıştırılmış.

Teşvik mevzuatına göre Şanlıurfa 6. Bölgededir. 6.Bölge Bölgesel destekleri uygulanır. SGK desteğinde, sabit yatırım tutarınagöre bir sınırlama yoktur. Buna göre 

KDV istisnası 10.000x%20 =                    2.000.000 TL

Vergi İndirimi 25.000.000x%50 YKO=   12.500.000 TL

SGK prim desteği (10 yıl)…………..  =   70.800.000 TL

SGK işveren hissesi 3.100 TL

SGK işçi payı desteği 2.800 TL

(3100+2800)x100 kişi=590.000 aylık

590.000x12 Ay x10yıl=70.800.000

Toplam destek………………………… …           83.300.000 TL 

Teşvik Belgesi alınabilmesi için Asgariyatırım tutarı ne kadar olmalıdır?

Eğitim hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleridahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) bölgeseldesteklerden istifade edebilmek için, 1’nci Bölgede 4 milyon, 2’nici Bölgede 3 milyon, 3’ncü Bölgede 2milyon, 4, 5 ve 6’ncı Bölgede 1,5 milyon asgari yatırım yapılmasıgerekmektedir.  Sabit yatırım tutarı:Arazi-arsa, bina-inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcamasıkalemlerinin toplamını ifade eder.

Hani kalem harcamalar Asgari yatırımkapsamına girer?

Arsa Harcaması (Arsaalımı bedeli), Bina İnşaat Harcaması (Komple yeni okul bina yapımıinşaat gideri, mevcut binayı okula dönüştürme inşaat gideri veya komple okulbinası alımı), Makine, Cihaz ve Demirbaş Harcamaları (Okul için makine,teçhizat, cihaz ve demirbaşlar alınması), Diğer Harcamalar (Etüd-Proje,Yardımcı Makine ve Teçhizat, İthalat ve Gümrükleme, Taşıma ve Sigorta, Montaj veKur Farkı) Teşvik Belgesi Sabit Yatırım tutarı olarak dikkate alınır.   

Okul binasının kiralanması halindeteşvik belgesi alınabilir mi?

Okul binası inşası veya komple satın alınması yanında,okul binasının kiralanması halinde de okul yatırımı için Teşvik belgesialınabilir.  

Hangi Eğitim Yatırımı Teşvik Kapsamınagirmez

2012/3305 Saylı Teşvik kararı EK-4 Teşvik edilmeyecekveya teşviki belirli şartlar bağı yatırımlar sayılırmıştır. EK-4-C-1 maddesinegöre “Okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve yükseköğretim ile havaaraçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları dışındakalan eğitim yatırımları.” Teşvik kapsamına girmez.

Bir başka ifade ile; Okul öncesi, ilkokul, ortaokul,lise ve yükseköğretim ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelikeğitim yatırımları teşvik kapsamına girer, bunun dışında kalan eğitimyatırımları teşvik kapsamına girmez. (örnek, özel dershaneler teşvik kapsamınagirmez)

Özel Üniversite Yükseköğretim yatırımlarıTeşvik belgesi alabilir mi?

Ülkemizde Özel Üniversiteler; Anayasa’nın 130.maddesine göre kanunda gösterilen usul ve esaslara göre, kazanç amacına yönelikolmamak şartı ile vakıflar tarafından, devletin denetim ve gözetimine tabiyükseköğretim kurumları kurulabilmektedir.

547 sayılı Yükseköğretim Kanunu, vakıflarca kurulacakyükseköğretim kurumlarının, bu Kanun’un 56. maddesinde devlet üniversiteleriiçin öngörülen mali kolaylıklardan, muafiyetlerden ve istisnalardan aynenistifade edeceği hüküm altına alınmıştır. Yürürlükteki vergi kanunlarımızda daüniversitelere yönelik muafiyet ve istisnalara yer verilmiştir. 2012/3305sayılı Teşvik Kararı Ek-4 C/1 maddesinde Yükseköğretim Yatırımlarının TeşvikKapsamında olduğu belirtilmiştir. Buna göre yüksek öğretim eğitim yatırımlarıile yükseköğretim eğitim hizmetleri kapsamında kurulan üniversite araştırma veuygulama hastane yatırımları, laboratuvar, Güneş Enerjisi, Çöp toplama veatıkların ortadan kaldırılması hizmetleri gibi özel üniversite bünyesindegerçekleştirilecek yatırımlar için teşvik belgesi düzenlenmektedir. Yatırımınkonusuna göre, Genel Teşvik Belgesi veya yatırımın bulunduğu ile göre Bölgeseldestekli Teşvik Belgesi düzenlenir. Yükseköğrenim yatırımını yapan Vakıflar, Kurumlarvergisine tabi olmadıklarından dolayı Teşvik belgesinde Vergi İndirimi desteğineyer verilmez.   

Teşvik Belgesi kapsamında inşaa edilenbinalarda, Bina İnşaat Vergisi harcı istisnası ve Emlak Vergisi muafiyeti nedir?

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu İstisnalarbaşlıklı Ek Madde 2 /d gereği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilenbinalar, inşaatları bina inşaat harcından müstesnadır.

1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunu Geçici muaflıklarbaşlıklı 15/ g maddesi gereği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilenbinalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren beşyıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.

Teşvik Belgesi tamamlama vizesi nasılyapılır

Okul yatırımı tamamlandığında, Teşvik Uygulama ve YabancıSermeye Genel Müdürlüğü’ne müracaat edilerek tamamlama vizesi yapılması talepedilir. Tamamlama vizesi başvurusunda; SGK borcu yok yazısı, SGK tahakkukbelgesi, Ekspertiz bedeli dekontu, Kredi taahhütnamesi, İmza sirküsü, Vergilevhası ve T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’ndenalınan  “Kurum Açma İzni” ve “İşyeri Açmave Çalışma” ruhsatı” ETUYS teşvik sistemine yüklenir. Teşvik Kurumu tarafından görevlendirilen2 uzman okulun bulunduğu yer gelerek ekspertiz yapar. (Teşvik Kurum uygungörürse, ekspertiz için okulun bulunduğu ildeki Sanayi ve Ticaret İlMüdürlüğünü de görevlendirebilir. Bu durumda İl Müdürlüğünden 2 uzman veyatırımcının belirleyeceği Yeminli Mali Müşavir, ekspertiz işlemini yapar verapor hazırlayarak Teşvik Kuruma gönderir) Okula gelen Uzmanlar, Teşvikkapsamında alınan makine, teçhizat ve demirbaşları yerinde görür. Dosyayıinceler.  Eksiklik bulmaz ise MilliEğitim tarafından belirlenen okul öğrenci kapasitesini dikkate alarak, SGK’danistifade edecek personel sayısını belirler ve tamamlama vizesini onaylar.  (Destek verilecek personel sayısı, öğrencikapasitenin yaklaşık %10’u kadardır)  Belirlenenpersonel sayısı, Teşvik Kurumu tarafından, SGK Genel Müdürlüğüne bildirilir.SGK Genel Müdürlüğüne bildirimi takip eden aybaşından itibaren, Personel SGKdesteği başlar. 1,2,3,4 ve 5’nci Bölgedeki okul yatırımlarında, SGK İşveren HissesiPrim desteği (Asgari ücrete tekabül eden kısmı) 7 yıl içinde, gerçekleşen sabityatırımın %35’ine kadardır. 6’nicı Bölgedeki okul yatırımlarında ise, (OSBdışında) 10 yıl süre ile (Asgari ücrete tekabül eden kısmı) SGK işçi ve İşverenHissesi Prim desteği uygulanır.